كاربردهاى فناورى نانو در كشاورزى
فناوري نانو هيچ زمينه علمي را به حال خود رها نكرده است. علوم كشاورزي نيز از اين قاعده جدا نيستند. تا به حال كاربردهاي متعددي از فناوري نانو در كشاورزي، صنايع غذايي و علوم دامي مطرح شده است. پيشرفت در زمينه علوم گياهي، كشاورزي و صنايع غذايي رابطه مستقيمي با پيشرفت در تحقيقات زيست شناسي سلولي و مولكولي دارد. توليد ابزارهاي جديد تحول شگرفي در تحقيقات سلولي و مولكولي ايجاد كرده است. امروزه ميكروسكوپ‌هايي كه قابليت ايجاد مشاهده در مقياس نانو را دارند در توسعه علوم زيستي نقش مهمي را ايفا مي‌كنند.
كاربرد فناورى نانو در آبيارى مزارع كشاورزى
استفاده از فناورى نانو براى توليد قطره‌چكان‌هاى تنظيم كننده فشار و مقاوم به نفوذ ريشه، لوله‌هاى پلاستيكى تراوا و لوله‌هاى رسى، از مهمترين دستاوردهاى فناورى نانو در علم آبيارى مى‌باشند كه با استفاده از آنها راندمان آبيارى از 30 -40 درصد به 92 - 93 درصد افزايش مى‌يابد. با توجه به اينكه 94 درصد از منابع آبى كشور در بخش كشاورزى مصرف مى‌شود و با وجود خشكسالى‌هاى پى در پى، دستيابى به اين ميزان افزايش در راندمان مصرف آب مى‌تواند كمك انكار ناپذيرى براى خروج از بحران آب در پى داشته باشد.
در اين زمينه استفاده از يك هسته نانويى براى آميخته‌شدن پلاستيك و علف كش هنگام ساخت لوله‌هاى پلاستيكى سبب شده است كه از تجميع ريشه و شكسته شدن لوله هنگام استفاده از آن در آبيارى زيرزمينى جلوگيرى شود. امروزه فناورى نانو علاوه بر اصلاح انواع محصولات كشاورزى در مقابل تنش‌هاى گرمايى، بيمارى‌ها و آفات، مى‌تواند آنها را در مقابل خشكسالى نيز مقاوم سازد. از آنجايي كه 95 درصد از آب‌هاى موجود در جهان را آب‌هاى نامتعارف تشكيل مى‌دهد، فيلترهاى نانو در كشاورزى و براى استفاده در آبيارى مزارع نيز مى‌تواند به كار برده شود.
نانوفيبرهايى اكسيد آلومينيم با اندازه هاى 2 نانومتر، قادرند ويروس‌ها، باكترى‌ها و كيست‌ها را در آب از بين ببرند. كشورهايى چون هند و آفريقاى جنوبى با همكاران آلمانى خود و با تخصيص منابع مالى هنگفت چند ميليون دلارى از بودجه تحقيقاتى خود، توانسته‌اند گام‌هاى موثرى را درا ين مسير بردارند.
كاربردهاى فناورى نانو در گياه پزشكى
علم گياه پزشكى نيز از پيشرفت‌هايى كه فناورى نانو به ارمغان آورده است بى بهره نخواهد بود. فناورى نانو مى‌تواند علم گياه پزشكى را دگرگون كند. دستاوردهاى جديد ناشى از فناورى نانو مانند تيمار مولكولى بيمارى‌ها، رديابى سريع بيمارى‌ها، افزايش توامندى گياهان براى جذب مواد غذايى همگى از عوامل تحول زا در بهبود كارايى علم گياه پزشكى مى‌باشند.
كاربردهاى فناورى نانو در بيوتكنولوژى كشاورزى
فناورى نانو اجازه مى‌دهد تا اجزا و تركيبات دلخواه را داخل سلول دستورزى نمود و مواد و محصولات جديدى با استفاده از روش‌هاى جديد ”اتو اسمبلى" (سرهم كردن خود) و تغيير ژن ساخت. استفاده از اين نوع قابليت‌هاى موجب توليد گياهان، دام و بطور كلى موجوداتى با ويژگى‌هاى برتر شده كه مزيت‌هاى مختلفى را در كشاورزى و صنايع غذايى ايجاد مى‌كنند.
كاربردهاى فناورى نانو در ماشين هاى كشاورزى
صنعت ماشين‌هاى كشاورزى مى‌تواند توسط فناورى نانو از يك پتانسيل جديد براى توسعه خود بهره¬مند شود. بسيارى از پيش بينى‌هاى كنونى نشان مى‌دهد كه تا 10 سال آينده طراحى و توليد خودروها به ميزان 60 درصد تحت تاثير فناورى نانو و زير شاخه‌هاى آن قرار خواهد گرفت. بعنوان مثال كاربردهاى انرژى نوين، كاهش وزن خودرو، افزايش كاركرد مواد، افزايش راحتى و افزايش بهره‌ورى در برابر هزينه‌هاى تمام شده از جمله مزاياى قابل تعريف براى صنعت خودرو و ماشين هاى كشاورزى است. ساخت و توليد ماشين‌هاى كشاورزى مى‌تواند از فناورى نانو در زمينه‌هاى فراوانى همچون شاسى و بدنه، موتور و سيستم‌هاى انتقال نيرو، رنگ و لايه گذارى‌ها، روغن‌كارى و روان‌سازها، تايرها، سيستم تخليه و مبدل‌هاى كاتاليستى و تجهيزات الكتريكى و الكترونيكى سود برد.
كاربرد فناورى نانو در صنايع غذايى
فناورى نانو، توانايى اثرگذارى در بسيارى از زمينه‌هاى صنايع غذايى را دارد. اين علم و فناورى جديد مى‌تواند نقاط ضعف صنعت بسته بندى را برطرف كند. بعنوان مثال فيلم‌هايى ساختارهاى نانويى و نيز با افزودن برخى مواد در ساخت آنها، به توليد بسته بندى هايى ختم مى‌شود كه مى‌تواند از تهاجم عوامل بيمارى‌زا و ميكروب‌ها و ديگر ميكروارگانيزم‌هايى كه بهداشت و سلامت غذا را به خطر مى‌اندازد، جلوگيرى كنند. همچنين نانو حسگرهاى بكار رفته در بسته بندى مواد غذايى، مى تواند براى نمايش كيفيت مواد غذايى بسته بندى شده و اعلام وضعيت سلامت آن بكار رود.
منبع : كاربردهاى فناورى نانو در كشاورزى، مهندسى كشاورزى، ماهنامه تحليلى، خبرى و آموزشى، خرداد 1392، شماره 46.